Sterrenstelsels die actief ontstaan in het vroege heelal en zich voeden met koud gas

Alleen de James Webb Space Telescope kan deze sterrenstelsels detecteren en onderzoeken, die zich vormden in dicht, ondoorzichtig gas toen het heelal nog maar een paar honderd miljoen jaar oud was. Een team in Denemarken dat archiefgegevens van de James Webb ruimtetelescoop bestudeert, heeft onlangs een trio verre sterrenstelsels gevonden die gas aan het verzamelen waren toen het heelal nog maar een paar honderd miljoen jaar oud was. Hun detectie en karakterisering zijn opmerkelijke prestaties waartoe alleen Webb momenteel in staat is, dankzij zijn specialisatie in infrarood licht. De gegevens laten voor het eerst zien dat deze vroege sterrenstelsels worden omringd door grote gasreservoirs. Dat gas zal uiteindelijk in de sterrenstelsels vallen, nieuwe stervorming aanwakkeren en na miljoenen jaren leiden tot zeer gestructureerde sterrenstelsels boordevol sterren.

Onderzoekers die gegevens van NASA’s James Webb ruimtetelescoop hebben geanalyseerd, hebben drie sterrenstelsels aangewezen die mogelijk actief werden gevormd toen het heelal nog maar 400 tot 600 miljoen jaar oud was. De gegevens van Webb laten zien dat deze sterrenstelsels worden omringd door gas waarvan de onderzoekers vermoeden dat het bijna uitsluitend waterstof en helium is, de vroegste elementen die in het heelal bestaan. De instrumenten van Webb zijn zo gevoelig dat ze een ongebruikelijke hoeveelheid dicht gas rondom deze sterrenstelsels konden detecteren. Dit gas voedt waarschijnlijk de vorming van nieuwe sterren in de sterrenstelsels. “Deze sterrenstelsels zijn als sprankelende eilanden in een zee van anders neutraal, ondoorzichtig gas,” legt Kasper Heintz uit, hoofdauteur en assistent-professor astrofysica aan het Cosmic Dawn Center (DAWN) van de Universiteit van Kopenhagen in Denemarken. “Zonder Webb zouden we deze zeer vroege sterrenstelsels niet kunnen waarnemen, laat staan dat we zoveel over hun vorming zouden kunnen leren.”

Lees verder op: Spacepage

50
Deel dit artikel