Chandra laat zien dat jets van superzware zwarte gaten van richting kunnen veranderen

Zwarte gaten kunnen vanaf hun magnetische polen in twee tegengestelde richtingen jets of straalstromen van zeer energierijke deeltjes de ruimte in spuwen. Recent onderzoek met NASA’s  Chandra röntgen-ruimtetelescoop en met de National Radio Astronomical Observatory’s (NRAO) Very Long Baseline Array (VLBA) radiotelescoop laat zien dat die jets niet altijd dezelfde kant uitwijzen, maar dat ze van richting kunnen veranderen. Francesco Ubertosi (University of Bologna in Italië) en zijn team bestudeerden met Chandra het hete gas rondom zestien superzware zwarte gaten in de centra van sterrenstelsels. Met de VLBA kon men de huidige oriëntatie van de jets zien. Vervolgens kon men met Chandra in het hete gas rondom de zwarte gaten lege bellen of bubbels zien, holtes waar het gas vroeger was weggeschoten door de jets van de zwarte gaten, die als een soort van ‘death star’ opereerden. Maar de jets moeten toen – miljoenen jaren geleden – een andere richting hebben gehad. Pakweg een derde van de zwarte gaten bleek te maken te hebben met van richting veranderende jets, in één geval bleek de jets zelfs 90° van richting te zijn veranderd, in een tijdsbestek van een miljoen tot enkele tientallen miljoenen jaren.

Lees verder op: Astroblogs

55
Deel dit artikel